برخی سرزمین ها در کشورمان وجود دارند که در گذر زمان از نظر تاریخی اهمیت بسیاری پیدا کرده اند و توجه زیادی به آنان شده است؛ مانند محوطه های تاریخی شهر مرودشت که آثار تخت جمشید و مجموعه پاسارگاد در آن قرار دارد یا شهر تاریخی شوش و کاشان و تعدادی دیگر. یکی از این سرزمین های مهم و تاثیرگذار دشت بیستون در نزدیکی شهر کرمانشاه است که به دلیل موقعیت جغرافیایی، آب و هوای مطلوب، نزدیکی به منطقه بین النهرین، واقع شدن بر سر راه های مهم و قداست کوه بیستون در میان مردم، شاهان و فرمانروایان محبوبیت خاصی داشت. البته بیستون بسیار پیش از اینها، از دوره پارینه سنگی میانه مورد توجه انسان ها بود و غارها و پناهگاه های صخره ای آن در دشت و کوه، یکی از مهمترین مناطق ستگاهی زاگرس و ایران به شمار می رفت. نشانه هایی از حضور انسان ها در چهار غار تاریخی کوه بیستون و تپه های اطراف این مساله را تایید می کند.
در کنار اینها، نزدیکی دشت بیستون به راه های مهم مانند جاده ماد به بابل در دوران هخامنشی و جاده ابریشم در روزگار اشکانی و ساسانی، توجه شاهان را به این منطقه جلب کرد. این امر باعث شد تا آنها در این مکان آثار بی بدیلی از خود بر جای بگذارند. برخی از این آثار، اسناد بسیار مهمی از تاریخ ایران در زمان خود هستند که از جمله آنها می توان به سنگ نوشته نقش برجسته داریوش اول از دوره هخامنشی، نقش برجسته هرکول در دوره سلوکی و نقش برجسته های اشکانی مهرداد دوم و گودرز دوم در دوره ساسانی اشاره کرد.
در محوطه تاریخی، فرهنگی و طبیعی بیستون در حدود 28 اثر ثبت ملی شده وجود دارد و در محوطه حریم آن 170 اثر شناسایی شده دیده می شود که در حدود 100 عدد از این آثار در فهرست بناهای تاریخی و ملی به ثبت رسیده اند. محوطه ای که از دید تاریخی، آثار باستان شناختی را بدون وقفه و به طور پیوسته، از دوران ما قبل تاریخ تا قرن 20 میلادی در خود جای داده است. مهمترین بخش محوطه تاریخی و فرهنگی بیستون، کتیبه و سنگ نوشته برجسته داریوش هخامنشی به حساب می آید که در تاریخ 13 جولای 2006 (22 تیرماه 1385) در سیامین اجلاس یونسکو به شماره 1222 در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است. این اثر هشتمین بنای تاریخی ایران بود که در این فهرست قرار می گرفت و بر اساس معیارهای جهانی به عنوان سازه ای ارزشمند شناخته شد. کل این مجموعه تاریخی، طبیعی و فرهنگی نیز در تاریخ 7 مهرماه 1381 با شماره 6463 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
سنگ نوشته بیستون خود شامل دو بخش می شود؛ نقوش برجسته و کتیبه ها. در این قسمت به بررسی تاریخچه، روش ساخت، شرح مختصری از متن کتیبه های سنگ نوشته داریوش و معیارهایی که باعث شد این اثر در فهرست میراث جهانی قرار بگیرد می پردازیم. سنگ نوشته و نقش برجسته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخی جهان به شمار می رود و شرح پیروزی داریوش بزرگ (داریوش اول هخامنشی) بر گئومات مغ را نشان می دهد.
برای ارتباط بیشتر با مجموعه گردشگری آیتا تقاضا میشود از سایت آژانس آیتا دیدن بفرمایید
درباره این سایت